Sakrament Bierzmowania

Sakrament bierzmowania wraz ze chrztem i Eucharystią należy do sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego, dlatego przyjęcie tego sakramentu jest konieczne jako dopełnienie łaski chrztu. Jedność tych sakramentów winna być zachowana, stąd w niebezpieczeństwie śmierci udziela się tego sakramentu nawet dzieciom. Istotnie, „przez sakrament bierzmowania ochrzczeni jeszcze ściślej wiążą się z Kościołem, otrzymują szczególną moc Ducha Świętego i w ten sposób jeszcze mocniej zobowiązani są, jako prawdziwi świadkowie Chrystusa, do szerzenia wiary słowem i uczynkiem oraz do bronienia jej”. Chrystus Pan obiecał swoim uczniom, że Duch Święty będzie ich wspomagał, aby także wobec prześladowców dawali świadectwo nieugiętej wiary. W dzień przed swoją męką obiecał Apostołom, że ześle od Ojca Ducha prawdy, który pozostanie z nimi na zawsze. Wreszcie po swoim zmartwychwstaniu Chrystus obiecał, że wkrótce ześle na nich Ducha Świętego, który napełni ich mocą i uczyni Jego świadkami: „Gdy Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie Jego moc i będziecie moimi świadkami” (Dz l ,8). Rzeczywiście w święto Pięćdziesiątnicy Duch Święty w cudowny sposób zstąpił na Apostołów zgromadzonych na modlitwie wraz z Maryją, Matką Jezusa i uczniami. Zostali oni wtedy tak napełnieni Duchem Świętym, że obdarzeni mocą Bożą zaczęli głosić wielkie dzieła Boże. Piotr Apostoł uznał Ducha Świętego, który w ten sposób zstąpił na nich, za dar epoki mesjańskiej. Wówczas zostali ochrzczeni ci, którzy uwierzyli w naukę Apostołów. Otrzymali oni również dar Ducha Świętego. Od tego czasu Apostołowie, wypełniając wolę Chrystusa przez wkładanie rąk, udzielali neofitom daru Ducha Świętego.

Najstarsze świadectwo o udzielaniu sakramentu bierzmowania zapisane jest w Dziejach Apostolskich i mówi wyraźnie i szczegółowo o udzielaniu tego znaku wiary jako dopełnienia chrztu świętego. Czytamy tam: „Kiedy Apostołowie w Jerozolimie dowiedzieli się, że Samaria przyjęła słowo Boże, wysłali do niej Piotra i Jana, którzy przyszli i modlili się za nich, aby mogli otrzymać Ducha Świętego. Bo na żadnego z nich jeszcze nie zstąpił. Byli jedynie ochrzczeni w imię Pana Jezusa. Wtedy więc wkładali na nich ręce, a oni otrzymywali Ducha Świętego” (Dz 8,14-17).

Skutkiem sakramentu bierzmowania jest pełne wylanie Ducha Świętego, jakie niegdyś stało się udziałem Apostołów w dniu Pięćdziesiątnicy. Bierzmowanie przynosi zatem wzrost i pogłębienie łaski chrzcielnej:

  1. zakorzenia nas głębiej w Bożym synostwie;
  2. ściślej jednoczy nas z Chrystusem;
  3. pomnaża w nas dary Ducha Świętego;
  4. udoskonala naszą więź z Kościołem;
  5. udziela nam, jako prawdziwym świadkom Chrystusa, specjalnej mocy Ducha Świętego do szerzenia i obrony wiary słowem i czynem, do mężnego wyznawania imienia Chrystusa oraz do tego, by nigdy nie wstydzić się Krzyża.

Sakramentu bierzmowania, podobnie jak chrztu, którego jest dopełnieniem, udziela się tylko jeden raz. Wyciska on w duszy niezatarte duchowe znamię, „charakteru”, który jest znakiem, że Jezus Chrystus naznaczył chrześcijanina pieczęcią swego Ducha, przyoblekając go mocą z wysoka, aby był Jego świadkiem. „Charakter” sakramentu udoskonala kapłaństwo wspólne wiernych, otrzymane w chrzcie, a „bierzmowany otrzymuje moc publicznego wyznawania wiary w Chrystusa, jakby na zasadzie obowiązku”.

Przygotowanie kandydatów

Według nauki Kościoła, przygotowanie do bierzmowania powinno mieć na celu doprowadzenie ochrzczonego do głębszego zjednoczenia z Chrystusem, do większej zażyłości z Duchem Świętym, Jego działaniem, darami i natchnieniami, aby mógł lepiej podjąć apostolską odpowiedzialność życia chrześcijańskiego.
Katecheza przed bierzmowaniem powinna także starać się obudzić zmysł przynależności do Kościoła Jezusa Chrystusa, zarówno do Kościoła powszechnego, jak i wspólnoty parafialnej. Na tej ostatniej spoczywa szczególna odpowiedzialność za przygotowanie kandydatów do bierzmowania.
Ponieważ chrzest święty udzielany jest dzieciom, stąd przygotowanie do I Komunii świętej, a szczególnie do bierzmowania, daje tę wielką szansę, aby młody chrześcijanin mógł przebyć konieczną drogę wdrożenia w życie dojrzałych chrześcijan. Dlatego biskupi w wielu diecezjach polskich, aby umożliwić młodzieży przejście procesu duchowej formacji, przesunęli czas udzielania bierzmowania na trzecią klasę szkoły gimnazjalnej.
W procesie formacyjnym istotną rolę mają do wypełnienia: rodzina, kapłan, katecheci oraz wspólnota parafialna. Dokumenty Kościoła jednak zasadniczo obowiązek przygotowania do bierzmowania kładą na parafię, a więc kapłanów, katechetów i wiernych, gdyż we wspólnocie z nimi kandydaci do bierzmowania mają możliwość doświadczenia życia Chrystusowego Kościoła.
Kandydat do bierzmowania wybiera również sobie nowe imię, które winno być nośnikiem pewnego posłannictwa, jakie pragnąłby wypełniać w swoim życiu. Sprawę wyboru imienia winien omówić z kapłanem lub ze swoim katechetą, lub animatorem.

Świadek bierzmowania

Poszczególnym bierzmowanym zwykle towarzyszy świadek, który przygotowuje ich do przyjęcia sakramentu, przedstawia szafarzowi bierzmowania do namaszczenia krzyżmem, a potem pomaga w wiernym wypełnianiu przyrzeczeń złożonych na chrzcie, zgodnie z natchnieniami Ducha Świętego, którego otrzymali.
Ze względu na współczesne warunki pastoralne wypada, aby chrzestny, jeżeli może być obecny, był także świadkiem bierzmowania. W ten sposób jaśniej zaznacza się związek między chrztem i bierzmowaniem, a funkcje i obowiązki chrzestnego mogą być spełnione w sposób bardziej skuteczny. Nie wyklucza się jednak możliwości wybrania osobnego świadka bierzmowania.

Świadek bierzmowania winien odznaczać się następującymi przymiotami:

  1. być wystarczająco dojrzały do spełniania tego obowiązku
  2. być wierzącym i praktykującym katolikiem
  3. należeć do Kościoła katolickiego i przyjąć trzy sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego: chrzest, bierzmowanie i Eucharystię,
  4. nie być wykluczonym przez prawo od czynności w aktach kościelnych.

Szafarz bierzmowania

Właściwym szafarzem sakramentu bierzmowania jest biskup. Zwykle on sam udziela tego sakramentu, aby wyraźniej występował jego związek z pierwszym zstąpieniem Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy, kiedy to Apostołowie napełnieni Duchem Świętym sami przekazywali Go wiernym przez włożenie rąk.

Przypominamy kandydatom do bierzmowania o:

  • obecności na niedzielnej i świątecznej Mszy Świętej;
  • spowiedzi w pierwszy piątek miesiąca;
  • nabożeństwach październikowych (Różaniec: obecność 10 razy);
  • nabożeństwach Drogi Krzyżowej (udział w Drodze Krzyżowej ulicami parafii);
  • nabożeństwach majowych i czerwcowych (obecność 10 razy);
  • uczestnictwie w rekolekcjach adwentowych i wielkopostnych;
  • dostarczeniu metryki Chrztu św., jeśli kandydat był ochrzczony poza parafią;
  • uczestnictwie w spotkaniach formacyjnych;
  • świadectwie chrześcijańskiego życia.